UNCLOS với tranh chấp ở Biển Đông: Hiệu quả và hạn chế

Biển Đông, khu vực địa chiến lược sở hữu nguồn tài nguyên quan trọng như dầu khí, hải sản và các khoáng sản biển, đang là tâm điểm của những căng thẳng, với tranh chấp chủ quyền phức tạp giữa các chủ thể trong khu vực như Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei, Đài Loan. Các yêu sách chủ quyền chồng lấn, tình trạng quân sự hóa, và hành vi đơn phương của một số quốc gia đã làm gia tăng căng thẳng, đẩy Biển Đông vào vòng xoáy bất ổn, tiềm ẩn nguy cơ xung đột, đe dọa nghiêm trọng hòa bình và ổn định khu vực. 

Trong bối cảnh đó, nguyên tắc pháp quyền, được thể hiện qua Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS), được mệnh danh là “Hiến pháp của các đại dương” (Constitution for the Oceans) - là cơ sở pháp lý chủ đạo giúp điều chỉnh các quyền và nghĩa vụ của quốc gia trên biển, đồng thời cung cấp cơ chế giải quyết tranh chấp để đảm bảo an ninh hàng hải và bảo vệ chủ quyền của các quốc gia. 

Trước tình hình phức tạp tại Biển Đông, liệu UNCLOS - trụ cột của pháp quyền quốc tế - có đủ sức hóa giải những tranh chấp phức tạp và kéo dài tại khu vực?

Khung pháp lý UNCLOS về giải quyết tranh chấp trên biển

Cho đến nay, UNCLOS 1982 là khuôn khổ pháp lý toàn diện...